Μεταφερθήκαμε…

Το ιστολόγιο του Χρίστου Ζαφείρη μεταφέρθηκε στην νέα του διεύθυνση:

http://www.thessmemory.com

 

 

Ο σωτήρας: ‘’για μας Βαρδάρης ο τρελός αφέντης και πατέρας’’

Ετικέτες

τραγούδια για τον άνεμο Βαρδάρη, άνεμος Βαρδάρης

Ο Βαρδάρης είναι μια έννοια πολυδιάστατη για τη Θεσσαλονίκη. Είναι το ποτάμι, ο εύφορος κάμπος της Καμπανίας, που αρδεύεται από τον Αξιό, είναι ο σφοδρός βορειοδυτικός άνεμος, σαρωτικός και παγωμένος το χειμώνα, το καθαρτήριο της θεσσαλονικιώτικης ατμόσφαιρας. Είναι το Βαρδάρι, η διαβόητη πλατεία από τα χρόνια του μεσοπολέμου, της κατοχής  και των δυο πρώτων μετεμφυλιακών δεκαετιών, που παραμένει το σήμα κατατεθέν της πόλης, της περιθωριακής της κουλτούρας, της διασκέδασης και  της τοπικής λογοτεχνίας.

Η ιστορία του… καμένου “κόκκινου πύργου’’ στην Ανάληψη

Ετικέτες

παλιά σπίτια, Κληροδότημα Δημ. Ιωαννίδη, Σατό μον Μπονέρ, καταστροφή διατηρητέου

O «κόκκινος πύργος» στην Ανάληψη  γνωστός ως «Σατό μον μπονέρ»,  χτισμένος στα τέλη του 19^ου αιώνα, έπαθε μεγάλες καταστροφές από πυρκαγιά που προκλήθηκε τη νύχτα της Κυριακής (11.6.17) από … άγνωστη αιτία. Το ιδιότυπο αρχιτεκτονικά διατηρητέο κτήριο, που ανήκει κατά το ήμισυ στο κληροδότημα Δημ. Ιωαννίδη του Σιατιστέως και σε άλλους κληρονόμους,  τα τελευταία χρόνια είχε εγκαταλειφθεί στη φθορά του χρόνου και στην αβελτηρία αστέγων και παντοίων καταστροφέων του εσωτερικού του διάκοσμου. Αφημένο στην μοίρα του  ήταν προδιαγραμμένο ότι θα είχε αυτήν την τύχη, αν η φωτιά δεν μπήκε σκόπιμα και υστερόβουλα! Κρίμα, γιατί ο ιδιοκτήτης του είναι μεγάλος ευεργέτης της Θεσσαλονίκης και της Σιάτιστας.  

To μυθιστόρημα για την επίσκεψη του Ντε Γκολ και το παρακράτος

Ετικέτες

Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Ιστορία, Λογοτέχνες, Ο Ντε Γκολ στη Θεσσαλονίκη

Την Κυριακή 19 Μαϊου 1963 -τρεις μέρες πριν από την δολοφονία του βουλευτή Γρηγόρη Λαμπράκη- επισκέφτηκε τη Θεσσαλονίκη με πρωτοφανή επισημότητα και σε πανηγυρική ατμόσφαιρα ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας στρατηγός Σαρλ Ντε Γκολ, συνοδευόμενος από τον  τότε Ελληνα πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή, στο πλαίσιο της τριήμερης επίσκεψής του στην Ελλάδα. Η υποδοχή του στη Θεσσαλονίκη υπήρξε μεγαλειώδης και πάνδημη, ενώ για τη φρούρηση του υψηλού επισκέπτη επιστρατεύτηκαν χιλιάδες αστυνομικοί και  «εθελοντές πολίτες», οι περισσότεροι μέλη παρακρατικών οργανώσεων.

Ένα μυθιστόρημα που ζωντανεύει την παλιά Συνοικία των Εξοχών

Ετικέτες

παλιά σπίτια, Λογοτέχνες, Συνοικία των Εξοχών

To τελευταίο ιστορικό μυθιστόρημα  του Ισίδωρου Ζουργού «Λίγες και μια νύχτες» μας ταξιδεύει στο χρόνο και στο χώρο της Θεσσαλονίκης. Το πλαίσιο του μυθιστορηματικού χρόνου είναι σχεδόν ολόκληρος ο 20ός αιώνας, από το 1909, με την φυλάκιση του έκπτωτου σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ στη βίλα Αλλατίνι ως το 1979. Τοπογραφικά και σκηνογραφικά στο βιβλίο την τιμητική της έχει περισσότερο η περιοχή των Εξοχών, η συνοικία και η λεωφόρος Χαμιδιέ, που ήταν το σύμβολο  της Μπελ Επόκ, της ευπορίας και των ευρωπαϊκών συρμών της πόλης, μια συνοικία πριν από την περίοδο της αντιπαροχής και των νέων πολυκατοικιών, που αναβιώνει και αναπλάθεται ως βασικό σκηνικό της λογοτεχνικής πλοκής του.

Επιτάφιος με το φως της μέρας στην εκκλησία των εμπόρων

Ετικέτες

Μεγάλη Εβδομάδα, εκκλησίες, θρησκευτικές τελετές, ναός Αγίου Μηνά

Ο Άγιος Μηνάς είναι ένας  ιστορικός ναός της Θεσσαλονίκης που πρωτοχτίστηκε  τον 5^ο μ.Χ. αιώνα και καταστράφηκε αρκετές φορές από πυρκαγιές. Είναι η εκκλησία της αγοράς και τιμάται ιδιαίτερα από τον εμπορικό κόσμο της πόλης. Για το λόγο αυτό τη Μεγάλη Παρασκευή η πρώτη περιφορά του Επιταφίου γίνεται τη μέρα, γύρω στις 5 το απόγευμα, μετά το κλείσιμο των καταστημάτων .      

Tο σινέ «Διονύσια», ένας χαμένος θρύλος της Θεσσαλονίκης

Ετικέτες

σινε Διονύσια, Παλιοί κινηματογράφοι

Η πρόσοψη του κινηματογράφου «Διονύσια»  στην οδό Αγίας Σοφίας που κατεδαφίστηκε το 1973.

Ένας από τους πιο διάσημους κινηματογράφους της Θεσσαλονίκης ήταν τα «Διονύσια». Βρισκόταν στο κεντρικότερο σημείο της πόλης, στη διασταύρωση των οδών Αγίας Σοφίας και Τσιμισκή. Το όνομα του σινεμά, που κατεδαφίστηκε το 1973, μετά από μισό αιώνα δόξας,  έμεινε μόνο στο γειτονικό πάγκο εφημερίδων – που έκλεισε κι αυτός-  και τις μνήμες των παλιών Θεσσαλονικιών.

Ανδριάντες και προτομές ηρώων του 1821 στη Θεσσαλονίκη

Ετικέτες

Ηρωες του ΄21, Ιστορία, Ιστορικά γλυπτά

Η Θεσσαλονίκη άργησε μισό αιώνα σχεδόν να συνδεθεί  «μνημειακά» με την παλιά Ελλάδα και να στολιστεί  με γλυπτά ηρώων της εθνεγερσίας του 1821. Περιορίστηκε στην φιλοτέχνηση και προβολή Μακεδόνων ηρώων και ως την πολεμική  δεκαετία του 1940 ο μοναδικός σχετικός με το ’21 ανδριάντας που υπήρχε στην πόλη ήταν του Τσάμη (Δημητρίου) Καρατάσου στο πάρκο απέναντι στην Φιλοσοφική σχολή του ΑΠΘ.

Θεσσαλονικείς ποιητές στα χρόνια της Ρωμαιοκρατίας

Ετικέτες

Αντίπατρος Θεσσαλονικεύς, Λογοτέχνες, Ρωμαϊκή Αγορά

 

Η αρχαία αγορά Θεσσαλονίκης όπου σύχναζαν πολιτικοί, ρήτορες και ποιητές….

Η «μητρόπολη» της Μακεδονίας τον 1^ο π.Χ. και 1^ο μ.Χ. αιώνα ήταν πνευματικό και καλλιτεχνικό κέντρο. Πέρα από τους καλλιτέχνες, η Θεσσαλονίκη διέθετε έναν μεγάλο κύκλο ποιητών που συνεχίζει τη μακεδονική λογοτεχνική  παράδοση του  επιγράμματος στην ελληνική γλώσσα. Μια πρώιμη ποιητική «σχολή» της Θεσσαλονίκης, πιθανόν άγνωστη στους σύγχρονους ομοτέχνους συντοπίτες της. 

Τσινάρι και Κουλέ Καφέ η «καρδιά» της άνω πόλης

Ετικέτες

παραδοσιακά σπίτια, Άνω Πόλη, Ντίνος Χριστιανόπουλος, καφενείο Τσινάρι

Περιδιαβάζοντας τα καλντερίμια  και τις συνοικίες της άνω πόλης  ο επισκέπτης θαυμάζει τον παραδοσιακό πολεοδομικό ιστό, τον πλούτο των ιστορικών μνημείων και την ποικιλία των παραδοσιακών αρχιτεκτονικών ρυθμών στα διώροφα σπίτια τους, όσα γλίτωσαν από τη φθορά του χρόνου και τον «νεοπαραδοσιακό» συρμό. Σήμερα περιδιαβάζουμε στους βασικούς παραδοσιακούς πυρήνες της άνω πόλης, το  Τσινάρι και το Κουλέ Καφέ.